Een beetje een saai kunstwerk lag stil op een kniediepe rechthoekige vijver te dobberen. Ik zag het even over het hoofd, maar door het bordje ernaast werd werd duidelijk dat er een kunstwerk opgemerkt kon worden.
Er is niets mis met kunst die je pas ziet als er een bordje bij staat. Er is zelfs kunst waar alleen het bordje van bestaat: hier liep kunstenaar die-en-die vijftien meter voorwaarts. Wat hij daarna deed vertelt het bordje niet, maar we kunnen er vanuit gaan dat hij ook na die vijftien meter gewoon is doorgelopen of een broodje is gaan eten met de aanwezigen.
Niet alle kunst hoeft je zijn eigen bestaan toe te schreeuwen. Het is prima als je aan kunst voorbij kunt lopen als je niet goed oplet. Des te verrassender als je om een hoekje, op een onopvallende plek, onder je voeten of op een dak, ineens iets ziet waar je langer naar wilt kijken. Ha, niemand heeft door dat hier iets bijzonders te zien is en ik heb het toch maar mooi in de gaten.
Dit kunstwerk was ook bij een betere beschouwing nog steeds saai en vormeloos. Misschien miste ik de clou. Waarom maakt iemand zoiets? Daar moet toch een vonk van inspiratie aan ten grondslag liggen? Ik pakte de catalogus er bij. In ongeveer 200 woorden stond daar de bedoeling van de kunstenaar.
Ik las over de opwarmende aarde, plastic soep, onze kindskinderen die misschien niet meer van deze prachtige planeet kunnen genieten, het vluchtelingenvraagstuk, maatschappelijke ongelijkheid en vervreemding. Een hele krant vol van mondiale en maatschappelijke hoofdpijndossiers. Met zijn werk wilde de kunstenaar alles samenvatten. En een kleine bijdrage leveren aan de genezing van de aarde. En de menselijke maat weer terugbrengen in een overweldigende wereld. En een glimlach op de gezichten van mensen toveren. En zo de wereld een beetje mooier maken.
Het resultaat was de drijvende treurigheid die ik daar zag. Arme kunstenaar. Ik geloof zeker dat het engagement dat hij wilde tonen uit een goed hart kwam. En ook het verlangen een bijdrage ten goede te leveren leek me oprecht. Alleen, het legde zo’n loden last op dit bescheiden werk, dat het er volledig door werd verpletterd.
Ik zou de kunstenaar in kwestie een dagje vrij gunnen van al te veel wereldwijde betrokkenheid. Om op die dag voor een keer, zonder te zondigen tegen zijn principes, maar desnoods dronken, stoned of met een veganistisch gebakje erbij, een geinig dingetje te maken. Wie weet gebeurt er iets bijzonders.
