De regels veranderen iedere keer. Dat was altijd al zo, dus dat kan het probleem niet zijn. Laatst zag ik een stel voor een winkel staan en voor ze naar binnen gingen werden alle anti-corona-aanwijzingen bij de ingang gelezen. “Even kijken wat hier de regels zijn”, zei de vrouw opgewekt. Ze had er plezier in zich te verdiepen in de plaatselijke nieuwste traditie om de lokale winkelier niet te ontrieven. Bij een volgende winkel of instelling of ziekenhuis zou ze weer even voorkomend zijn.
Je hebt gezinnen (geen kinderloze partners meestal) waar op een prominente plek in de woonkamer huisregels aan de muur hangen. Daar staat meestal niet op dat je elkaar niet moet slaan of geen scheten mag laten als er bezoek is. “In dit huis lachen we en hebben we plezier en doen we ons best.” Dat soort zinnen. Ik krijg daar altijd de kriebels van en voel me onmiddellijk in overtreding, want zo’n plezierig, ongecompliceerd mens ben ik nou ook weer niet. Het ideaal hangt in vier lettertypes speels door elkaar aan de muur en is een vriendelijke aanmoediging en dwingende norm in één.
In het Van Abbemuseum zijn de toiletten genderneutraal. Die verandering had ik even gemist of ik hoefde nooit. Ik zie twee deuren, zoek mijn gender en lees op een bord dat de toiletten voor iedereen zijn. Ik kies op grond van volstrekte willekeur een deur waaruit zojuist een man naar buiten komt. Een halve tel later wordt hij gevolgd door een vrouw die roept: “Meneer, meneer!” Ik denk dat het een attente mevrouw is, die de meneer wil waarschuwen dat hij iets heeft laten liggen in het toilet: bril, telefoon, rugzak. De meneer beent weg. De mevrouw zet de achtervolging in roept dan met een stem die de hele gang vult: “Meneer, u heeft de bril niet naar beneden gedaan, vindt u dat niet smerig?” In de zin van: “Kwam ik na een man op het toilet, moest ik zelf de bril weer omlaag doen, het is toch godgeklaagd.” Ik kan niet horen wat de meneer antwoordt, hij is al te ver weg.
Zou die mevrouw thuis, op het gendervrije thuistoilet, de regels aan de muur hebben? Op twee tegels? En houdt iedereen zich aan die regels?