Tijdens een wandeling als ik mijn gedachten de vrije loop kan laten, overkomt het me soms dat ik ineens inzoom op een detail dat me op andere momenten zou ontgaan. Ik liep over een halfverharde weg, gemaakt van puin en zand. Je kon er de stukjes huis nog in herkennen: grovere en kleinere stukken baksteen en beton, stukjes cement en geglazuurde tegels. Er lag zelfs een deurknop. Ik stelde me zo voor dat een huis in de buurt aan vervanging toe was en zo, hup, in de shredder was gegooid. En met de stukjes die er aan de achterkant uitkwamen was de weg aangelegd.
In de weg zaten diepe met water gevulde kuilen. Die waren toch zeker 15 cm diep en op de rand lag een soort dijkje van puinstukjes. Ineens wilde ik weten: waarom worden die kuilen toch zo diep?
Ik reconstrueer het als volgt: Het begint met een klein laagje water op de weg. Een hele ondiepe plas na een flinke regenbui. Helemaal waterpas is een puinweg tenslotte niet. Met een kleine waterplas en een auto die er doorheen rijdt begint het proces van verkuiling. Iedere keer dat er een auto doorheen rijdt wordt het water opzij geduwd. Ieder keer gaat er ook wat zand meer met het water. Het water vloeit terug. Het zand slaat een eindje verderop neer. Bij iedere doorgang wordt de plas een fractie dieper. En met een diepere plas met meer water kan er meer zand worden verplaatst. Er komt een moment dat je het geen plas meer wilt noemen, maar een kuil. Een kuil met veel water waar auto’s hotsebotsend en waterverplaatsend doorheen rijden. Nu worden ook grotere stukken puin uit de kuil geslingerd en die vormen het dijkje op de rand. Die dieper de kuil, hoe sneller hij nóg dieper wordt. Tot iemand het te gortig vindt worden en de kuil met nieuw puin wordt gedempt.
Ik denk dat je ook zélf een diepe plas kunt maken, zonder te graven. Al dan niet met behulp van kinderen met regenlaarzen. Kies een ondiep plasje in het zand in de regen. Spring er zo hard mogelijk in. Herhaal dit springen, telkens op precies dezelfde plek. Hou dit enkele uren vol en meet of je kuil al dieper is geworden.
Wat heb ik aan deze theorie? Niets, waarschijnlijk. Het is een korte oefening in aandacht. De kuilen en ik hebben elkaar iets beter leren kennen.
